Jet ter Laan heeft liefde voor het kind en de ouder. Zij vat dit nu samen in haar rol als ouderbegeleider bij Zigzag, waar zij inspeelt op de behoefte van...
Jet ter Laan heeft liefde voor het kind en de ouder. Zij vat dit nu samen in haar rol als ouderbegeleider bij Zigzag, waar zij inspeelt op de behoefte van ouder van zorgintensieve kinderen.
Voor Jet was het logisch: heb je het over de behoefte van het zorgintensieve kind, dan moet je ook kijken naar de ouders. Want achter iedere ouder zit een eigen verhaal. En dat verhaal heeft direct invloed op het kind. “Die cirkel was voor mij evident. Ik heb liefde voor het kind, voor het vak én voor de ouder. Mijn achtergrond ligt in het ziekenhuis waar ik werkzaam was als kinderverpleegkundige. Via een aantal omwegen heb ik mij omgeschoold en ging ik werken in gezinnen met kinderen die speciale aandacht nodig hebben. Door het werken in een thuissituatie kom je automatisch in contact met de ouder en zo is mijn affiniteit voor hen enorm gegroeid.”
Aandacht voor ouders
Jet begon bij Zigzag als vervangster van een collega die met ziekteverlof was en ontdekte hoe professioneel er gewerkt werd door alle (kinder)verpleegkundigen en pedagogisch medewerkers. Zigzag is een verpleegkundig en gespecialiseerd kinderdagverblijf voor kinderen van 0 – 4 jaar. Zij bieden verschillende typen opvang voor kinderen met een chronische of langdurige ziekte die nét dat beetje extra zorg en aandacht nodig hebben. Daarnaast beidt Zigzag ook nog ambulant verpleegkundige en pedagogische zorg voor kinderen van 0-18 jaar.
Het niveau binnen Zigzag ligt hoog en Jet vroeg zich af: wat gebeurt er met de ouders? “Binnen een reguliere dagopvang is het niet ‘normaal’ dat er iemand wordt vrijgemaakt om voor de ouders te zorgen. Toch heb ik mij daar hard voor gemaakt, want Zigzag is een gespecialiseerde dagopvang. Het zijn kinderen die allemaal iets hebben meegemaakt, dus óók de ouders. Zij hebben geen roze wolk gekend waarop ze hadden gehoopt. Toen mijn collega weer terugkwam, heb ik gezegd: zouden we dat ouder-stuk kunnen onderzoeken? Is er behoefte, werkt het, lukt het financieel, wordt het gedragen door het personeel? We hebben pilots gedraaid en nu is het officieel geworden. Daar ben ik heel blij mee”, vertelt Jet enthousiast.
Welke emotie hoort waar?
Het startpunt van de ouderbegeleiding is altijd een zorgvraag. Deze komt van de ouder zelf, van collega’s of bijvoorbeeld een arts. Als ouders het fijn vinden om te praten en er hiertoe aanleiding is, begint Jet met een huisbezoek. “Dat is voor ouders een veilige setting. Ze moeten al zo vaak naar ziekenhuizen en instanties”, legt Jet uit. “Ik ga eerst kijken of er inderdaad iets aan de hand is en of ik diegene ben die dat moet begeleiden. Als dat zo is, maken we een plan waar we aan gaan werken. En kom ik wekelijks, of net wat de afspraak is, bij de ouders thuis. Ik probeer mijzelf te verplaatsen in het hoofd van de ouders en door hun ogen te kijken. Wie zijn ze, wie is jullie kind en wat gebeurt er tijdens de interactie tussen jou en je kind? Welk stuk emotie is van jou als ouder en welk stuk is van het kind? Dat vind ik het meest interessant; welk stuk wordt nou geraakt? Dan kun je tegen de ouders zeggen: dat is van jou, dus zullen we daar eens naar gaan kijken?”
Jet probeert altijd te zoeken naar de diepere laag achter de zorgvraag. Zo vond een moeder het ingewikkeld om met haar dochter om te gaan die een ontwikkelingsachterstand heeft. Ze zei: ik vind mijn dochter zo ‘zielig’. Dat woord triggerde Jet gelijk, want een woord als zielig gaat in dit geval niet over het kind, maar over de moeder. “Dan ga je graven en dan blijkt dat de moeder in haar verleden iets heeft meegemaakt waardoor ze de overlevingsstrategie zielig heeft bedacht. Haar dochter raakte dat stukje.”
Voor alle ouders
De discussie die ouderbegeleiding veroorzaakt kan Jet goed weerleggen. “Het gaat altijd om het kind. Alle ogen zijn gericht op het kind. En die ouder dan? Voor mij is het een eenheid. Sterker nog, een ouder die goed gehoord en gezien is, krijgt meer ruimte zijn eigen kind goed te horen en te zien. Sommige ouders denken: ik heb toch geen begeleiding nodig. Maar waarom niet? Vind jezelf belangrijk genoeg. Het eerste gesprek is altijd even spannend. Voor mij ook.”
Jet is er voor alle ouders binnen Zigzag. Daarnaast kan zij ook ingezet worden in gezinnen met kinderen die extra zorg nodig hebben, ouder zijn dan vier jaar en niet op Zigzag zitten. Ze wil hier trouwens niet mee zeggen dat alle ouders het nodig hebben. “Goed luisteren en er gewoon even ‘zijn’ doet wonderen. Uiteindelijk gaat het erom dat de ouder zelf stappen gaat zetten. Dat ik een kleine radar in dat proces kan zijn, is fantastisch”, vertelt Jet.