Mara van Stiphout vertelt meer over Onderwijsknooppunt Kinderpalliatieve Zorg.
Het netwerk van regionale Onderwijsknooppunten Palliatieve Zorg dat (met steun van O²PZ) in ontwikkeling is, slaat een brug tussen landelijke en regionale activiteiten rondom onderwijs palliatieve zorg. Ambassadeur Mara van Stiphout vertelt meer over Onderwijsknooppunt Kinderpalliatieve Zorg.
Het Onderwijsknooppunt Kinderpalliatieve Zorg heeft een bijzondere positie: het is het enige Onderwijsknooppunt dat landelijk werkt, in tegenstelling tot de regionale Onderwijsknooppunten. Het is verbonden aan het Kenniscentrum Kinderpalliatieve Zorg, waar ambassadeur Mara van Stiphout als beleidsmedewerker al druk bezig was met educatie voor ze aansloot bij O2PZ: ‘Wij gaven al trainingen en (na)scholing aan zorgprofessionals op het gebied van kinderpalliatieve zorg, dus het was voor mij een logische stap aan te sluiten als ambassadeur bij O2PZ.’
Aangrijpende zorg
Van Stiphout studeerde (medische) antropologie en zorgethiek. Een combinatie, zo zegt ze, die heel mooi aansluit op een ethisch gevoelig onderwerp als kinderpalliatieve zorg. Zorg waar soms liever niet over gesproken wordt, zelfs niet door professionals, omdat het zo aangrijpend is. ‘Juist daardoor is het zo mooi om als zorgverlener te kunnen bijdragen aan een zo goed mogelijke
begeleiding van het kind en de naasten’, vertelt ze. ‘Maar dan moet je daarvoor wel de kennis in huis hebben.’
Vanuit het Kenniscentrum werkte Van Stiphout al samen met opleiders in het hoger onderwijs, door gastlessen te verzorgen met ervaringsdeskundigen, kinderverpleegkundigen, rouw- en verliesbegeleiders en andere zorgprofessionals. ‘De lessen met ervaringsdeskundigen hebben een enorme impact op de studenten’, vertelt ze. ‘Ze mogen dan alles vragen en ze leren wat de ervaringsdeskundigen, de ouders dus, hebben meegemaakt. Door de verhalen van de ouders wordt de koppeling van theorie en praktijk veel duidelijker en de stof beklijft veel beter. Tot voor kort deden we dat vooral voor (post) hbo-opleidingen en gespecialiseerde opleidingen zoals Kinderverpleegkunde. Met O2PZ hebben we ook de stap naar het mbo kunnen zetten. Samen met de ambassadeurs van de andere Onderwijsknooppunten hebben we de deur kunnen openen en geven we daar nu ook gastlessen. Een hele mooie mijlpaal.’
'Het komt nog steeds voor dat zorgopleidingen de urgentie van kinderpalliatieve zorg niet zien'
Succesvolle onderwijsmodule
Van Stiphout: ‘Een ander hoogtepunt is onze samenwerking met De Haagse Hogeschool, waarvoor we een onderwijsmodule hebben ontwikkeld met werkcolleges en praktijkopdrachten, dat we dit jaar voor de derde keer aanbieden bij de opleiding Pedagogiek. We zijn nu in gesprek met Hogeschool Rotterdam om daar ook zoiets op te zetten, maar dan met de sociaal-maatschappelijke opleidingen. We merken dat de tijd rijp is voor een verschuiving van medische zorg naar ook de vier andere domeinen van kinderpalliatieve zorg. We richten ons dus niet alleen meer op zorgverlening, maar ook op de psychosociale, pedagogische en spirituele aspecten. Denk maar aan de docent die een ongeneeslijk ziek kind in de klas heeft of een kind waarvan het broertje of zusje niet meer beter wordt. Hoe ga je daar als leerkracht mee om? Ook voor hen maken we onderwijs op maat.’
Hoewel het allemaal op rolletjes lijkt te lopen, komt Van Stiphout ook hindernissen tegen. ‘Zeker’, zegt ze. ‘We zijn erg afhankelijk van het enthousiasme van de docenten en onderwijscoördinatoren. En zij zijn weer afhankelijk van management en directie die bepalen of er tijd en geld voor is. Gelukkig treffen we veel enthousiaste opleiders, maar het komt nog steeds voor dat de urgentie van het onderwerp niet wordt gezien. Bij die instellingen moeten we dan nóg harder aan de bak. Maar we hebben wel kunnen constateren dat áls we eenmaal binnen zijn, we dat goed kunnen borgen. Ze zien ons altijd graag weer terugkomen vanwege de positieve feedback van de studenten.’
‘Het Onderwijsknooppunt Kinderpalliatieve zorg groeit gestaag en ze weten ons steeds beter te vinden’
Náást het curriculum
De grootste uitdaging is en blijft een opening vinden in het curriculum. ‘Meestal krijgen we de mededeling dat het curriculum al bomvol is’, zegt Van Stiphout. ‘Dan proberen we naast het curriculum iets op poten te zetten. Zo hebben we samen met het Van Praag Instituut en Vereniging Kinderkanker Nederland een weblecture Complementaire zorg ontwikkeld. En samen met Carend organiseren we vier webinars over kinderpalliatieve zorg in september en oktober, die zorgprofessionals en studenten ’s avonds kunnen volgen. Het Onderwijsknooppunt Kinderpalliatieve zorg groeit dus gestaag en ze weten ons steeds beter te vinden. Zo komen we iedere dag weer een stap verder in de richting van ons einddoel: kinderpalliatieve zorg op de onderwijskaart zetten.’
Auteur: Kirsten Karmiggelt
Beeld: Shutterstock
Op de hoogte blijven van de activiteiten van het Onderwijsknooppunt Kinderpalliatieve zorg? Neem contact op met Mara van Stiphout.
Het Netwerk van regionale Onderwijsknooppunten Palliatieve Zorg heeft als slogan ‘Regionaal gebeurt het, landelijk komen we samen’. De Onderwijsknooppunten zijn de spin in het web van palliatief zorgonderwijs. Ze vormen een verbindende schakel tussen onderzoek en praktijk. Door heel Nederland zijn er acht Onderwijsknooppunten Palliatieve Zorg die elk een eigen regio bedienen. De ambassadeurs van deze Onderwijsknooppunten vertellen over de uitdagingen die ze tegenkomen en over de successen waar ze zich over verheugen.
>> BEKIJK ALLE ONDERWIJSKNOOPPUNTEN
Lees meer: